පෑන සහ පැන්සල උපයෝගී කොටගෙන අදින ලද්දකි
අළුතින්ම එළිදකින මගේ සිතුවම
මෙම සිතුවම මවිසින් සෙන්ටිමිටර 55.9 x 76.2 ප්‍රමාණයේ කැන්වස් පැනලයක් මත ඇක්‍රලික් සායම් භාවිතයෙන් අඳින ලද්දකි. මිලදී ගැනීම් සඳහා විමසීම් මාගේ ෆේස්බුක් ගිණුම ඔස්සේ සිදු කළ හැකි අතර එයට මෙතැනින් පිවිසෙන්න.
සාම්ප්‍රදායික පැදුරු නිශ්පාදනයේ නියුතු කාර්මිකයන්ගේ නිශ්පාදන හා බැඳි නස්පර්ශනිය උරුමය
ඓතිහාසික සන්ධර්භය
සම්ප්‍රදායික කර්මාන්ත ලෙසින් හඳුන්වනු ලබන්නේ අනාදිමත් කලක සිට පැවතෙන පරම්පරානුගතව පවත්වාගනු ලැබූ ගෘහ කර්මාන්තයි. මේවා හුදෙක් පදනම් වූයේ මිනිසා ගමන් වාසය කළ පරිසරයෙන් පහසුවෙන් සපයා ගත හැකි අමුද්‍රව්‍ය භාවිත කරමින් තම දෛනික අවශ්‍යතා සපුරාගනු වස් තමන් විසින්ම කළ නිර්මාණයන් මතයි. අප අද මේවා “නිර්මාණ” ලෙස නම් කළද අනිත ගැමි ප්‍රජාවට ඒවා තම දෛනික දිවියේ එක් අංගයක් පමණක් විය. “පැදුර” සැලකූ කල සරල ගැමි දිවියේ ඒවා ආවශ්‍යයික අංගයක් පමණක් වූ බව පෙනේ. මෙය විශේෂයෙන්ම ජන පරිභෝජනයට එක් වන්නට ඇත්තේ කෘෂික දිවියක් ඇරඹීමෙන් පසු මිනිසාගේ පෙර පැවති සරල අවශ්‍යතා ක්‍රම ක්‍රමයෙන් සංකීර්ණ වන්නට පටන්ගත් පසු විය හැකිය.
වගා බිමෙන් නෙළා ගත් ධාන්‍ය වියලීම නිදා ගැනිම, වැනි කාර්යයන් සඳහා මුල් සමයේ සත්ව සම් භාවිතයට ගන්නට ඇතැයි උපකල්පනය කළ හැකිය. නමුත් දඩයම මුල් කරගත් ජීවන රටාවෙන් දුරස් වන තරමට කෘෂිකාර්මික බිම් පුළුල් කරමින් වඩාත් කාර්යක්ෂම කෘෂිකාර්මික පසුබිමක් සකසා ගන්නට වන් යුගයක පුළුල් වූ අවශ්‍යතා රැසකට විසඳුමක් ලෙස ඇසිරීමේ කටයුතු සඳහා සත්ව සම් වලට වඩා උපයෝගීතාවයෙන් වැඩි යමක් ඔවුනට අවශ්‍ය වන්නට ඇත. නිදර්ශනයක් ලෙස මැටි භාණ්ඩ නිශ්පාදනයේ මූලිකම අවස්ථdවේ හමුවන සාධක වලදි විද්‍යමාන වන, ශාකමය අවශේෂ භාවිතයෙන් සකස් කළ කූඩයක ආධdරයෙන් මැටි බඳුන් නිශ්පාදනය සැලකිය හැක. එසේනම් ශාකමය ද්‍රව්‍ය භාවිතයෙන් වියමන් වලින් යුත් නිශ්පාදන කිරීමේ ක්‍රියාවලියේ ඉතිහාසය ඒ දක්වා අතිතයකට අයත් බව උපකල්පනය කළ හැක. මෙහිදී නිදර්ශන ලෙස මෙසපොතේමියාවෙන් වසර 4000-5000 පමණ කාලයකට පෙර තෘණ පැදුරු භාවිත කළ බවට ලැබෙන සාධක පෙන්වා දිය හැකිය (නාගොඩවිතාන, 2010, 254) Read the rest of this entry »
මානවවංශ පුරාවිද්‍යාව හා සත්ව පාලනය පිළිබඳ විමර්ශනයක්
සැකසුම :- තිලිනි නදිකා ෂැල්වින්
පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලය
පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි පාඨමාලාව
2013-1014
මානවවංශ පුරාවිද්‍යාව යනු
කාලය හා අවකාශය අතර මිනිසාගේ මැදිහත්වීමෙන් සිදුවූ ගනුදෙණුවේදී මානව පරිණාමය හා බැඳි මානවයාගේ ක්‍රියාකාරකම්හි වර්ධනීය පියවර සියුම්ව අවධානය යොමු කළ යුතු වූ විෂය පථයකි. මානවවංශ විද්‍යාවේ පුරාවිද්‍යා කාර්යයභාරය වූ මානවවංශ පුරාවිද්‍යාව සැලකිල්ලට ගැනීමේදී නොදන්නා යුගයක, නොදන්නා සමාජයක් ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීමේ ප්‍රවණතාව මේ ඔස්සේ ලැබෙන බව අවිවාදිතය. කැණීම් බිම් වලින් හමු වන්නා වූ මිනිසා විසින් උපයුක්ත කරගනු ලැබූ ද්‍රව්‍යාත්මක සාධක තුළින් අතිත මානවයාගේ චර්යා රටා සහ සංස්කෘතිය ප්‍රතිනිර්මාණය කරගනු ලබන්නේ යම් සේද, වත්මන් ප්‍රාථමික සමාජ අධ්‍යයනයට ගැනීමේදී ලැබෙන සාධකද මේ කෙරෙහි වඩාත් වැදගත් තොරතුරු අනාවරණය කරයි. සංස්කෘතිකමය වෙනස්විම් වලට නැඹූරු නොවී සිය සාම්ප්‍රායික සිරිත් විරිත් අනන්‍යතාවන් තවමත් පෙර මෙන්ම හැකිතාක් ආරක්ෂා කරගනිමින් ස්වභාවික පරිසරය මත සිය යැපීම් පවත්වා ගනිමින් ජීවත් වන ඇතැම් ප්‍රාථමික ජන කණ්ඩායම් අදටත් බොහෝ රටවල්හි වාසය කරන අතර මානවවංශවිද්‍යාත්මක අධ්‍යයනයන් සඳහා මෙකී ජීවමාන ජන කණ්ඩායම් උපයුක්ත කර ගනී.
සත්ව පාලනය ඇරඹීමට පූර්වයේ සමාජය
ලැස්කෝ ඇල්ටමීරා කෝගූල් වැනි ගුහාවන්හි හමුවන හස්ථි (මැමත්) රූප, අශ්ව රූප, ගව රූප, මුව රූප ප්‍රාග් ඓතිහාසික සමයට අයත් වන නමුත් ඉන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කළ බවට සාධක හමු නොවේ. නමුත් මෙහිදි අවධානය යොමු කළ යුතු වැදගත්ම සාධක කිහිපයක් වේ.
උක්ත සමාජයේ පිරිස් සිය ආහාර අවශ්‍යතා සඳහා සමූහ වශයෙන් එක්වී දඩයමේ ගිය බවට සිතුවම් තුළින් ලැබෙන සාධක
- · දෛනික සංචාරක දිවියේ අවස්ථා
- · යැපුම් අර්ථක්‍රමය කෙරෙහි බලපෑ අභිචාර හා විශ්වාස
- · දඩයම් තාක්ෂණය පිළිබඳ ලැබෙන සාධක
ඒ අනුව වනගත සතුන්ගෙන් ලබාගත් මාංශමය ආහාර වෙනුවට සිය අහාර පරිභෝජන රටාවේ සීමා ඉක්මවා යමින් කිරි, බිත්තර ආදිය පහසුවෙන් ලබා ගැනිමටත් නවශිලා විප්ලවයෙන් පසු ඇරඹි කෘෂිකාර්මික දිවියේ තාක්ෂණික අංශය වඩා වර්ධනය කරගනිමින් වගාව සඳහා සතුන් උපයෝගී කර ගැනිමටත්, අර්ධ සංචාරක දිවියේ පරිවහන අවශ්‍යතා උදෙසා සතුන් දායක කර ගැනිමටත් මිනිසාට හැකි විය. Read the rest of this entry »
නවමු ආකාරයේ චිත්‍රපටයක් අද ඔබට ගෙන එමි the japanese wife
චිත්‍රපටය මෙතැනින් ගන්න
ඔහු ස්‍‍නේහ‍මෝයි, ඉන්දියානු‍වෙකි. ඇය මියැගි, ජපන් කතකි. ඔව්හු ආදරවන්ත‍යෝ වෙති. නමුදු කිසි දිනෙක එකිනෙකා මුන ගැසි නැත. ඔවුන්ගේ ආදරය ගලා යන්නේ ලිපි මගිනි. ඔහු සිය බෙංගාල සංස්කාතිය වචනයක් නෑර ඇයට විස්තර කරයි. ඇයද එසේමය. ඒ අයුරින් ඔවුන් එකිනෙකාගේ හැඟීම් හුවමාරු වේ. චිත්‍රපටය ආරම්භ‍යේදී ඔහු විසින් පැව‍සෙන, ඔහුට තෙවතාවක් මැලේරියාව සෑදී ඇතැයි යන්නත්, නමුත් ඔහු ඉන් මිය නොගි‍යේය යන්නත්, චිත්‍රපටයේ පසු අවස්ථාවන් පිළිබඳ ඉඟි සපයයි.
ඈ විසින් ඔහුට එවන ලද සරුංගල් පේට්ටිය විවර කරන අවස්ථාව, ඇයගේ ලිපි කියවන අවස්ථා, ඔහු ඇය උදෙසා ඇති කරගන්නා හැඟීම් සමුදායන්, එකිනෙකා නොදුටු මෙම යුවළගේ චිත්තාභ්‍යන්තරය මැනවින් විදහා දක්වයි.
ඔහුගේ දිවියේ යම් වෙනසක් ඇති කරලනු වස් නිවසේ නවාතැන්ගන්වනු ලබන වැන්දඹුව හේතුවෙන් ඔහු‍ගේත්, ඔහුගේ ජපන් පෙම්වතිය‍ගේත් සිත්හි ඇතිවන වෙනස, ඒ සඳහා ඔවුන් දෙදෙනා දක්වන ප්‍රතිචාරයන්, දෙදෙනාට එකිනෙකා හමුවී‍මෙහි මතුවන භාධා තුළින් ඉස්මතු වන අනු‍වේදනියත්වය චිත්‍රපටය පුරා ගලා යයි.
කෙසේ වුව ඔවුන් විවාහ වේ.. එකිනෙකා නොදැකම.. ඔවුන්ගේ විවාහය ඔවුන් දෙදෙනා අතර සිදු‍වේ. සමාජය හමු‍වේ එය ම‍නෝ විකාරයක් වුවද, අව‍බෝධයෙන් සිදුවන ඔවුන්ගේ විවාහය තුළ ඔවුන් තෘප්තිමත් බවට පත්වේ. මන්ද විවාහය යනු දෙදෙනෙකුගේ බාහිර ඒකාත්මිකවීමක් නොව, චිත්‍යාභ්‍යන්තර‍යෙන් ඔවුනොවුන් තුළ සිදුවන අවබෝධයක් බව ඔවුන් වටහාගෙන සිටින නියාවෙනි.
සිය විවාහය පිළිබදව නැන්දනියට දන්වන අවස්ථා‍වේදී පැහැදිලිව නිරූපණය වන ඉන්දිය සංස්කෘතික ස්වරූපය තුළ ඔහු අතරමං වන ආකාරය, මෙහි මැනවින් රූපණය කර දැක්වේ.
දුරකථන සංවාදවලදී වුවද භාෂා උච්චාරන විෂමතාව මත දෙදෙනාට දෙනෙතා තේරුම් ගැනිමට අපහසු වීම ඉතා ඛේදනීය හැඟීම් ජනිත කරවයි. ඇයගේ සැමියා‍ගේ නම රිසිවරය තුළින් උච්චාරණය වන විටද, විවාහ සංවත්සරය උදෙසා ඔහුගේ සුබපැතුම් පිරිනමන විටද ඔවුන් අසරණ වන්නේ සංස්කෘතීන් ද්වයක් තුළ භාෂා මාධ්‍ය දෙකක් තුළ විෂම වූ උච්චාරණයන් තුළ ඔවුන් හුදෙකලා වන බැවිනි.
ඔහු සිටින නිවසේම වාසය කරන වැන්දඹුවගේ ස්වරූපය සෙසු සෑම විසුතරයක් සේම ඔහු ඇයට විස්තර කර යවයි. සැමියා මිය ගිය පසු බිරිඳක් සිටිය යුතු ස්වභාවය එහිදී ඔහු විසින් ඇයට පැව‍සේ. එකී විස්තරය කෙතරම් දුරට චිත්‍රපටය අ‍දෙසා අදාල වන්නේදැයි හැඟී යන්නේ මෙහි පසුවට සිදුවන ඉතා සංවේදී අවස්ථානිරූපණයන් දෙස බැලී‍මේදීය.
ඇය අසනීප වූ බව දැන ගත් කල්හි ඔහු බෙ‍හෙවින් සිතු තැවුලට පත් වේ. ගුරු වෘති‍යෙන් දිවි ගෙවූ ඔහුට සිය අසනීප බිරිද බැලීම සඳහා ජපානයට යාමට තරම් වත්කමක් නැත. ඔහු ඇගේ අසනිස‍යේ ස්වභාවය අසා ඇයට සුදුසු බෙහෙත් සිය ප්‍රදේශ‍යෙන් සොයා යැවිමට කරන්නාවු කැපවිම නෙතට කඳුළු නංවයි.
අවසාන‍යේ එම කුණාටුව ඇති වේ. හාත්පස කළුකර නොනවතින මහ වරුසා සමගින්… ඇය විසින් එනව ලද ඇයගේ වෛද්‍ය වාර්තා, එම සැඩ කුණාටුව මැදම ඔහු වෛද්‍යවරයෙකු වෙත ගෙන යයි. නමුත් පලක් වන්නේ නැත. මන්ද ප්‍රතිකාර කරනු වස් ඇය ඔහු වෙත නැත.
කෙසේ වුව අවසාන‍යේ සාර්ථක ලෙස දුරකථන සංවාදයක් ඇති කර ගැනිමට ඔවුනට හැකි වේ. නමුත් ඔවුන් දෙදෙනා සිය හඬ අසා සිටිනා අවසන් අවස්ථාව එය බව දෙදෙනාම නොදැන ඉන්නට ඇත. දෙබ‍සේ ඇති සංවේදී වචන හුවමාරුව මත අප හමු‍වේ ගම්‍ය වන්නේ එයයි.
එදින රැයේ පෙර අවස්ථාවක දැක්වු රෝගය නැවත ඔහු කරා ලං‍වේ. තෙවරක්ම වැළඳුනද, එහු මරණය වෙත ලං නොකළ එම රෝගයෙන් සිවුවන වරටද ඔහු ඔත්පල වේ. ඔහු අසල නිතර ඔහුගේ අවතැන් සඳහා ගැවසෙන, එම නිවසේ වාසය කරන වැන්දඹු කතද ප්‍රේක්ෂක මන‍සේ ඇති කරන සංවේදීතාවය වදනට නොනැගිය හැකි තරම්ය.
කෙසේ වුව අවසාන‍යේ ඔහු…. ඔහුගේ නැන්දනිය, හිස් වූ ඔහුගේ සයනය වෙත වැදි කදුළු සලයි.
සුදු සාරි‍යෙනුත්, මුඩු කරන ලද හිසෙනුත් යුතුව, ඔහුගේ ජපන් බිරිඳ ඔහුගේ නිවස වෙත පැමිණේ.
චිත්‍රපටය මෙතැනින් ගන්න
The Political Theories and Concepts Found in the Buddhist Tradition (බෞද්ධ සම්ප්‍රදායේ එන දේශපාලන න්‍යායන් සහ සංකල්ප) 02
02. බෞද්ධ දේශපාලන සංස්ධාව ලද බ්‍රාහ්මණික බලපෑම.
(පූර්ව ලිපිය මෙතැනින්)
සිදුහත් කුමරා ජන්ම ලාභය ලැබූයේ ක්ෂත්‍රිය කුලයේයි. තවද තත්කාලින සමාජ සම්ප්‍රදායට අනුව ඔහු ලද අධ්‍යාපනයේ පදනම දැමුණේ මතු රාජ්‍යත්වය අපේක්ෂිත රජ කුමරෙකුට උචිත අයුරින් බව පශ්චාත්කාලින සාහිත්‍ය විමර්ශනයෙන් උපකල්පනය කළ හැකිය. තවද එම ක්‍රි. පු. හය වන සියවස යනු බ්‍රාහ්මණික බල වර්ධනයේ උච්චතම අවස්ථාවක් බව පිළිගැනෙන සාධකයකි. බුද්ධත්වය හෝ බුද්ධ භාෂිතය පිළිබඳ ප්‍රචලිතතාවක් නොතිබුණු උක්ත යුගයේ,
-
රාජ්‍ය අනුශාසක ධූරය
-
අධ්‍යාපනික කාර්යය භාරය
-
ආගමික අංශය
ආදී වූ කාර්යයාංශ රැසක්ම පැවතුණේ බ්‍රාහ්මණයන් යටතේ බන පෙනි යයි. එසේ හෙයින් සිදුහත් කුමරු ලද මුලික අධ්‍යාපනය සැලකූ කල්හි එය තත්කාලිනව පැවති සාම්ප්‍රදායික රටාවට අනුකූල වන්නට ඇති බව සිතිය හැකිය. බෞද්ධ දේශපාලන සංකල්පයන්ට යම් තරමකින් හෝ බ්‍රාහ්මණික ආභාසය ලැබුණිද යන්න මෙනිසා අවධාරණය කළ යුතුය. ශ්‍රාස්ත්‍ර මෙන්ම, ශිල්ප යටතේ හැඩගැසුන එකී අධ්‍යාපන ක්‍රමය යටතේ ශාස්ත්‍රාවබෝධයෙන් පුළුල් වූද ධනු ශිල්පය, දුණු ශිල්පය ආදී කාය ශක්තිය පිළිබිඹු කරන අධ්‍යාපන ක්‍රමයක පුර්ණ අවබෝධයකින් යුක්ත වූද අධ්‍යාපනයකින් ක්ෂත්‍රියයන් සුසංයුක්ත කිරිම අනිවාර්ය අංගයක් වු බව පෙනේ. සිදුහත් කුමරා පැවිදි පදවියට ඇතුළත්විම වලක්වනු වස් ක්ෂත්‍රිය කුමරෙකුට ඖචිත්‍ය වූ අධ්‍යාපනයක් ඔහුට ලබා දිමට සුද්දෝධන රජු අනුගමනය කළ ක්‍රියා කලාපය පිළිබඳ බෞද්ධ සාහිත්‍ය මුලාශ්‍රයන්හි සාධක පරිශීලනයේදී කුමරු ලද අධ්‍යාපනය මුළුමනින්ම රාජ්‍ය පාලන තන්ත්‍රය පිළිබඳ වූවක් බව උපකල්පනය කළ හැකිය. ඒ අනුව සිදුහත් කුමරු තත්කාලීනව පැවති බ්‍රාහ්මණික දේශපාලන සංකල්පය පිළිබ පූර්ණ අවබෝධයකින් යුක්ත වන්නට ඇති අතර ඒ කෙරෙහි වූ මනා පරිකල්පනයකින්ද සමන්විත වන්නට ඇත. මෙකී සාධක පදනම් කර ගනිමින් උක්ත බ්‍රාහ්මණික දේශපාලන සංකල්ප,
-
බුද්ධත්වයෙන් පසු තම භාශිතයන් තුළට අන්තර්ගත කළේද?
-
එය පුර්ණ වශයෙන් එතුමන් තම දේශනාවන්ට ඇතුළත් කරන ලද්දේද?
-
නැතිනම් ඒ කවර ප්‍රමාණයකින්ද?
-
එසේත් නොමැතිනම් කිසිදු ලෙසකින් බ්‍රාහ්මණික ඉගැන්වීම් තම දර්ශනය උදෙසා පාදක කොට නොගත්තේද?
යන්න මෙහිදී අධ්‍යයනය කළ යුතුය.
බී. ආර්. අම්බෙඩ්කාර් සිය ‘පැරණි ඉන්දියාවේ විප්ලවය සහ ප්‍රති විප්ලවය‘ නම් කාතියෙන් විවරණය කරනුයේ ඉන්දියාවේ ඉතිහාසය යනු බුදුදහම සහ බමුණු දහම අතර පැවතියා වූ බලවත් විසංවාදයක් බවයි. (www.lakehouse.lk/budusarana/2008/12/12 ). බ්‍රාහ්මණික සාහිත්‍යෙය් සැම අවස්ථාවකම පාහේ සඳහන් වන්නේ පරමෝදාර රාජ්‍ය පාලකයෙකුගේ භූමිකාව වර්ණාශ්‍රම ධර්ම ආරක්ෂා කිරිම වන බවයි. නමුත් වර්ණාශ්‍රම ධර්ම මත පිහිටා කටයුතු නොකරන බෞද්ධ සම්ප්‍රදාය මෙහිදී විවරණය කිරිම වැදගත් වේ. බ්‍රාහ්මණ දේශපාලන චින්තනයට අනුව රාජ්‍ය පාලනයේ උපයුක්ත වූ ‘දණ්ඩ‘ සංකල්පය වෙනුවට බෞද්ධ ච්න්තනයේ ‘ධම්ම‘ සංකල්පයට ප්‍රමුඛස්ථානයක් හිමි විය (ධම්මතිලක 2003; 61). එමගින් ගම්‍ය වන්නේ බෞද්ධ චින්තනයට අනුව රටවැසියා රජුට අවනත වුයේ දණ්ඩනයට බියෙන් නොව සාධාරණත්වය, යුක්තිය, සාමය අපේක්ෂාවෙන් වන බවයි. බුදු දහමට අනුව ‘රජ‘ යනු චක්‍රවර්ති පාලකයෙකි. බෞද්ධ සංකල්පයට අනුවරජ තෙමේ තමා සදාචාරසම්පන්න විය යුතු වූ අතර එය චක්කවත්ති සිහනාද සූත්‍රයේ මැනවින් විස්තර කර දක්වයි. තවද දත්ෂිණ ඉන්දිය ද්‍රවිඩ සාහිත්‍යෙය් එන සිලප්පදිකාරම් මහා කාව්‍ය ලියා ඇත්තේ බෞද්ධ සහ ජෛන බලපැම යටතේ වන අතර එහිදී මධුරාපුරය ගින්නෙන් විනාශ විමටත්, රජු සිය පණ හානි කර ගැනිමටත් හේතුව රජුගේ අධාර්මිශ්ටත්වය බව අවධාරණය කර ඇත. රාජ්‍යය සදාචාර සම්පන්න පාලනයෙන් මිදිමේ ප්‍රතිඵලය මත හය අස්ථාවර ත්තවයකට නැඹුරු විමේ සම්භාවිතාව වැඩි බව බුද්ධ දේශනාවේ දැක්වේ. ඒ අනුව ගම්‍ය වන්නේ බ්‍රාහ්මණික වර්ණාශ්‍රම ධර්ම අභිබවා ගිය ගැඹුරු දර්ශනයක් මත පදනම්ව බෞද්ධ දේශපාලන න්‍යාය සකස් වූ බවයි.
තවද බෞද්ධ දේශපාලන න්‍යායේදී මුලික වැදගත්කමක් දක්වන ධම්ම සංකල්පය අර්ථ දැක්විමේදී එය ආගමික චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර, ධර්මිෂ්ඨ බව, යුක්තිය, නිතියට අනුගත වීම, සමාජ නියාමයන්ට කිකරු විම ආදිය එයට අන්තර්ගත වන බව පැවසිය හැකිය. ඍග් වේදයේ සඳහන් ‘ඍත‘ සංකල්පයේ පශ්චාත්කාලීන වෙනස් විමක් ලෙස බෞද්ධ දර්ෂනය තුළ ”ධම්ම” සංකල්පය හඳුනා ගත හැකි බව මතයකි (එම, 02). එමතුද නොව, මෙකි ධම්ම සංකල්පය සමාජ, සංස්කෘතික, දේශපාලනික, ආර්ථික යනාදී චතුර්විධ ආයතනයන් උදෙසාම පොදු වු සාධකයක් බව වැඩිදුරටත් සදහන් කිරීමේ හැකියාව ලැබේ.
කෙසේ වෙතත් බුදුරදුන්ගේ ඉගැන්විම් පශ්චාත්කාලීන වන විට සමාජයට අචිත පරිදි, සමාජඅවශ්‍යතාවයන්ට සුදුසු පරිදි හැඩගැන්වුණු බව සඳහන් කළ හැකි අතර එකී සාධකය ගම්‍ය වන නිදර්ශනයක් වන්නේ බෞද්ධ අධ්‍යාපන ආයතනයන්හි වර්ධනයට සමගාමිව අධ්‍යාපනික ක්ෂේත්‍ර තුළ ‘ව්‍යවහාර’ එනම්, නිතිය විෂයක් ලෙස හැදෑරීමේ අවකාශය ලැබුණු සාධක ලැබිමයි. හුදෙක් මෙය නාලන්දාවේ ‘ලෞකික විෂය අධ්‍යයන විෂය ධාරාව’ යටතේ හදාරනු ලැබු බව දැක්වේ (www.dahamsayura.org). නමුත් මෙහිදී අවධානය යොමු කළ යුත්තේ එකී විෂය අධ්‍යයනය විවෘත වූයේ ගිහි හෝ පැවිදි ශිෂ්‍ය පිරිස් දෙකොට්ඨාසයටමද එසේ නොමැති නම් ගිහි ශිෂ්‍යයන් හට පමණක්ද යන්න පිළිබදවයි.
මේ පිළිබඳව තව දුරටත් විග්‍රහ කරන්නේ නම්, බෞද්ධ විශ්වවිද්‍යාල පිහිටුවනු ලැබූ පසු කාලීන යුගය වන විට දේශපාලන ක්ෂේත්‍රය උදෙසා බෞද්ධ භික්ෂූ මැදිහත්වීම පැහැදිලිව දක්නට ලැබෙන හෙයින් උක්ත විෂය, විශ්වවිද්‍යාලයීය සිසුන් පොදුවේ හදාරන්නට ඇති බවද උපකල්පනය කළ හැකිය. එමතුද නොව, එකම භූගෝලිය ප්‍රදේශයක සමකාලිනව පැවති විශම සංස්කෘතීන් අතර ස්වභාවිකව සිදුවන සංස්කෘතික විසරණ ක්‍රියාවලිය (කරුණාරත්න, ACL 303; 2010) හේතුවෙන් බ්‍රාහ්මණ පුජකයින් සේම බෞද්ධ භික්ෂූන්ද රාජ්‍ය පාලන තන්ත්‍රෙය්දී අනුශාසකත්වය මගින් පරිපාලන අංශයට යම් ආකාරයක දායකත්වයක් දැක්වු බවට සාධක ලැබෙන හෙයින් ව්‍යවහාර විද්‍යාව පිළිබඳව ඔවුන්ද යම් පරිචයක් ලද යුතු වු බව පෙනි යයි. මෙම උපකල්පිත ධාරිතාව පදනම් කර ගනිමින් උක්ත විශ්වවිද්‍යාලයන්හි බෞද්ධ භික්ෂූන්ද නිතිය හදාරන්නට ඇතැයි කිව හැකි වුවද, මෙය නිවැරදි යැයි නිත්‍ය ලෙසම දැක්විය නොහැක. මන්ද යත් ඒ පිළිබඳ මුලාශ්‍රගත සාධක නොලැබෙන හෙයිනි.
එසේම ලංකාව උදාහරණයට ගැනීමේදී අද දක්වාත් පාලකයා ඇතැම් අවස්ථාවන්හිදී සංඝයා වහන්සේ හමුවී රාජ්‍ය කටයුත් පිළිබඳව සාකච්ඡා කරනු දක්නට ලැබේ. මෙකි වාතාවරණය අධ්‍යතන සමාජයට වඩා ප්‍රබලව අතිතයේදී පැවති බව වංශකථා සාධක පදනම් කරගනිමින් පැවසිමේ හැකියාව ඇත. ලංකාව තුළ බෞද්ධ දර්ශනයේ මුල්ම විකාශන අවස්ථාව දෙස අවධානය යොමු කිරිමේදී දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ දෙවන අභිශේකයේදිත්, පසුව සිදුවු රාජ්‍ය පාලන කටයුතු වලදිත් මූලිකත්වය ගනු ලැබුයේ මිහිදු මහ රහතන් වහන්සේ විසින් වන බවට සාධක ලැබේ. බ්‍රාහ්මණ ධර්මයන් අනුව රාජ්‍ය පාලනයේදී අර්ධයෙන් ධර්මයෙන් රජුට උපදෙස් දෙමින් බ්‍රාහ්මණික පුජකයන්ගෙන් වූ මෙහෙය බෞද්ධ පසුබිම තුළ ඉටු කෙරුණේ බෞද්ධ භික්ෂුවගේ මැදිහත්විමෙන් වන බවට මේ අනුව විද්‍යමාන වේ. භික්ෂුව, රාජ්‍ය පාලනයේ කේන්ද්‍රස්ථානය වෙත මෙසේ සමිපස්ථ වුයේ මන්ද යන කරුණ අධ්‍යයනයේදී එළඹිය හැකි නිගමනය වන්නේ සමාජ පාලනයේ ප්‍රධාන කේන්ද්‍රය වන්නේ රජු වීමත්, පාලකයාගේ දැහැමි බව තුළින් සමාජයේ ධාර්මිකත්වය ආරක්ෂා කිරීම මෙහිදී මුඛ්‍ය පරමාර්ථය වන්නට ඇති බවත්ය.
(ඉදිරි ලිපියෙන්, රාජ්‍ය පාලනය උදෙසා රජවරු ලද බෞද්ධාගමික බලපෑම බලාපොරොත්තු වන්න)
ජීවිතයේ මුල් වරට පොලිසියට ගියෙමි
සැබැවින්ම, ජීවිතයේ මුල් වරට පොලීසියේ ගේට්ටුවෙන් ඇතුළට පියවර තැබුවෙමි.
පොලිසිය, කෙල්ලෙකුට හෝ ගැහැණියකට තනිව නොයා යුතු තැනක් ලෙස මගේ මව්තුමියත්, පියතුමාත් යම් යම් අවස්ථා වලදී පවසනු අසා ඇත්තෙමි.
අද දිනයේ අප පොලිසිය වෙත ගියේ එම ආකල්පයද සිතේ යම් තැනක රදවා ගෙනය. එහෙත් මා හට හැගුනේ එම ආකල්පයට සපුරා වෙනස් අනෙකකි.
විශේෂයෙන්ම හද කම්පා කරවන සිදුවිම් අසන්නට දකින්නට විදින්නට ලැබුණේ කාන්තා කාර්යයාංශය තුළදීය.
අප ඒ අසළ මදක් රැදී සිටිනා විට වයස 15ත් 20ත් පමණ පරාසයක යැයි සිකිය හැකි ගැහැණියක් කොරිඩෝම අසල එහා මෙහා යමින් සිටියායය. ශරීරයෙන් කිව හැකි වූයේ ඇය ලාබාල මවක් බවයි. කතා බහේදිත් හැසිරීමේදිත් ඉතා ගැමි අව්‍යාජත්මයක් සේම සමාජාවබෝධයෙන් හිනම වු තැනැත්තියක් බව පෙනී ගියේ ඇය කෙරෙහි අප තුළ අනුකම්පාවක් ජනනය කරමිනි.
සුළු වේලාවකින් ඇය අසල බිත්තියේ වූ දැන්විමක් අකුරෙන් අකුර හඩ නගා කියවන්නට වූවාය. සැබැවින්ම ඇය කෙරෙහි, ‘පවු‘ යන සිතිවිල්ල අප සිත්හි නිතැතින් ඇති විය.
පසුව අප දුටු දෙයින් පෙනි ගියේ ඇය ඇගේ කුඩා බිළිදා නැවත රැගෙන යාමට පැමිණ සිටි බවයි. ඈ අත කුඩා ෆැනල් රෙද්දක් සහ බිළිදු හිස් වැස්මක් විය.
අප අදාල කාරණය සදහා කාන්තා කාර්යයාංශය තුළට ගිය විට සවන වැකුණේ ස්වාමියාගේ පහරකැමට පත්වූ කාන්තාවකගේ පැමිණිල්ලකි. ඇය ඉතා හොදින් ඇද පැළද සිටි කාන්තාවකි.
ඉතාම කටුක වූත්, වේදනාසහගත වුත් සිදුවිම වන්නේ එය නොවේ.
අදාල ප්‍රෙද්ශයේ සිදුව ඇති අපචාර, අපයෝජන, අනතුරු ආදීවූ බොහෝ දෑහි සංඛාලේණන ලබා ගැනීම මෙදින අප සතු කාර්යය වූ බැවින් අප මෙහි පිවිසියේ කාන්තා සහ ළමා අපයෝජනයන් පිළිබද දත්ත ලබා ගැනිම සදහායි.වයස අවුරුදු 8 සිට ඉහළට කුඩා පාසැල් දැරියන්ට සිදුව තිබූ ලිංගික අපයෝජනයන් මෙහිදී නෙත ගැටුණේ අප සිත් කම්පා කරවමිනි.
වෙව්ලන දැතින් පිටු පෙරලමින්, හිරිවැටී යන සර්වාංගයට වාරු ගනිමින් එකී සිද්ධීන් එකින් එක අපි කියැවිමු.
පොලිස් වාර්තාවේ එවන් එක් දැරියකගේ ජීවිතයම අදුරු කරමින් ලියැවි තිබූ පේළි ගණනක් මම ඡායාරූපගත කළද එය මෙහි දැමිම සුදුසු නොවේ යැයි සිතන හෙයින් නොදමමි.
පියවරුන්, කාම සේවනයේ ලෝලී අමනුෂ්‍යයන්, ගැබ්ගත් බිරිද නිසාවෙන් තම ආශා සන්තර්පනයට අහිංසක දැරියන් බිළිගත් කාමාතුරයන් විසින් අදුරු කරන ලද නොදරුවන්ගේ ජීවිත පිළිබද ලියැවුණු ඇග කිළිපොලායන වාර්තා එකින් එක අපි කියැවිමු.ලිංගික අපයෝජනයන් සිදු වූ ආකාරය අයන්නේ සිට ලියැවී තිබුණු එම වාර්තා කියවිමේදී මොවුන් මනුෂ්‍යයන්දැයි මම මාගෙන්ම අසා ගතිමි.
පොලීසිය…
එය නොයා යුතු තැනත්ද? මම කනගාටු වෙමි
මෙවන් දෑ කොතෙකුත් සමාජයේ එදිනෙදා අසන්නට ලැබුණද අද මෙන් ඒ කෙරෙහි සංවේදි වු දවසක් මට තවනම් මතක නැත.
පෙලිසිය කෙරෙහි මා සිත්හි පැවති යම් යම් අසුබවාදී දෑ යම් තරමකින් හෝ දුරු වු බව කියනු කැමැත්තෙමි.අහිංසක නොදරුවන් මෙවන් දුෂකයන්ගෙන් රැකගැනීම ඔබේත් අපේත් කාගේත් වගකිම වනවා සේම, මෙවන් අකාරුණික ඉරණමකට ඔව්න් ඇද වැටීමට ප්‍රථම, ඒ කෙරෙහි සමාජය දැණුවත් කිරිම පොලිසියේ පමණක් නොව තනි වශයෙන් ගත් කල්හි අප කාගේත් වගකීමක් සේ මම දකිමි. හදිසියේ ආ සිතිවිල්ලක් මත සේයාරුවක් දමමි…
